در این طرحواره، شخص احساس می کند در مهمترین جنبه های شخصیت اش، ناقص، نامطلوب، بد، حقیر و بی ارزش است. همچنین، شخص تصور می کند در نظر اطرافیان و افراد مهم زندگی اش منفور و نامطلوب به حساب می آید.

حساسیت بیش از حد نسبت به انتقاد، طرد، سرزنش، کمرویی، مقایسه های نابجا، احساس ناامنی در حضور دیگران و حس شرمندگی در ارتباط با عیب و نقص های درونی از دیگر تبعات این تله است.

معمولاً همسرانی را انتخاب می کنند که طرد کننده، سرزنشگر و انتقادگر هستند. احتمالاً آنها افرادی را که واقعا دوستشان دارند را طرد می کنند و یا تحویل نمی گیرند.  طرحواره نقص شرم معمولاً با طرحواره استحقاق خود بزرگ بینی و طرحواره معیارهای سختگیرانه گره می خورد. در چنین شرایطی است که این افراد می‌خواهند به صورت افراطی و ناکارآمد احساس زیربنایی خود که همان نقص است را بپوشانند.

بسیاری از این نواقص فقط تصور بیمار هستند و حتی واقعیت هم ندارند.

این نقاط ضعف ممکن است شخصی مانند تکانه های خشم، تمایلات جنسی غیرقابل پذیرش، خودخواهی باشند یا عمومی  مانند ظاهر جسمی نامطلوب و مشکلات اجتماعی باشند.

• علت شکل گیری تله نقص و شرم چیست؟

    ممکن است یکی از اعضا خانواده سخت انتقادگر و بد دهن بوده یا شدیدا کسی را مواخذه می کرده و رفتارها، گفتارها و ظاهر شما حتی یک لحظه هم از ترکش انتقاد ها در امان نبوده است.

    والدین مدام شما را ناامید و سرخورده می کردند.

    از طرف پدر یا مادرتان یا هر دو طرد شده اید و والدینتان محبتشان را از شما دریغ کرده اند.

    در خانواده تمام اشتباهات بر گردن شما انداخته می شود.

    یکی از اعضا خانواده از نظر جسمی و جنسی یا عاطفی با شما بد رفتاری کرده باشد.

    والدین دائم به شما می گفته اند که تو بی ارزش و نالایق هستی و به درد هیچ کاری نمی خوری.

    بارها با برادران و خواهران خود مقایسه شدید و والدینتان آنها را به شما ترجیح داده اند.

هدف اصلی درمان، افزایش احساس ارزشمندی بیمار است.

 طبیعت بشر حکم می کند که ناکامل و ناقص باشند، اما با این وجود می توانیم دیگران را دوست داشته باشیم. بیمارانی که طرح وارهٔ آنها بهبود پیدا کرده است در کنار دیگران، احساس راحتی بیشتری می کنند، کمتر احساس آسیب پذیری و بی پناهی می کنند و تمایل بیشتری برای وارد شدن به روابط اجتماعی دارند.